Co to jest formularz informacyjny kredytu i jak go czytać?

Obowizujące przepisy już od dłuższego czasu nakładają na banki, SKOK-i oraz firmy pożyczkowe obowiązek pokazania klientowi specjalnego formularza przed zawarciem umowy kredytu konsumenckiego. Wspomniany formularz może odstraszać ze względu na dużą liczbę zawartych informacji. Mimo tego, przyszły posiadacz kredytu konsumenckiego, powinien przeanalizować przynajmniej niektóre dane z wręczonego mu formularza. Dzięki temu można uniknąć przykrych niespodzianek, które dotyczą np. weryfikacji danych w Biurze Informacji Kredytowej. Warto wiedzieć, że formularz informacyjny zawiera również listę wszystkich kosztów, które będzie musiał ponieść klient oraz wiele innych przydatnych informacji.

Formularz tylko wyjątkowo może być przesłany po zawarciu umowy kredytu
Na wstępie warto przypomnieć, że ustawa o kredycie konsumenckim określająca wzór i zasady przekazywania formularza informacyjnego, nie dotyczy wszystkich umów kredytu i pożyczki. Odpowiedniego formularza z informacjami, nie muszą otrzymać osoby zainteresowane kredytem udzielanym na potrzeby działalności przedsiębiorstwa. Tacy klienci banków, SKOK-ów oraz firm pożyczkowych, nie są bowiem konsumentami w rozumieniu prawa cywilnego. Konsument to osoba wnioskująca u przedsiębiorcy o kredyt bezpośrednio niezwiązany z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Tak więc konsumentem nie będzie również osoba zaciągająca pożyczkę prywatną (od innego konsumenta). W takim przypadku, nie jest wymagane przekazywanie formularza informacyjnego.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »

Ustawa o kredycie konsumenckim przewiduje trzy wzory formularzy informacyjnych, które muszą stosować banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe (SKOK-i) oraz firmy pożyczkowe. Osobny wzór przewidziano dla kredytów w rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowym, kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz pozostałych kredytów udzielanych konsumentom (np. pożyczek pozabankowych i kredytów gotówkowych).
Zobacz czym różni się kredyt konsumencki od kredytu konsumpcyjnego »

Kredytodawcy i pożyczkodawcy nie mogą modyfikować wzorów formularza, które zostały określone na mocy ustawy. Takie praktyki będą skutkować sankcjami ze strony UOKiK-u. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zachęca, aby osoby wnioskujące o kredyt lub pożyczkę, sprawdziły w formularzu informacyjnym następujące dane:

• nazwę i adres kredytodawcy lub pośrednika
• okres obowiązywania umowy kredytu
• stopę oprocentowania kredytu i zasady jej ustalania
• całkowitą kwotę kredytu
• sposób wypłaty środków
• rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO) i rodzaje naliczanych kosztów
• całkowitą kwotę do zwrotu (pożyczony kapitał + koszty kredytu)
• stopę oprocentowania przeterminowanego długu i opłaty związane z windykacją zaległości
• zasady i terminy spłaty zadłużenia
• konieczność zawierania dodatkowych umów (np. umowy ubezpieczenia kredytu)
• skutki braku płatności
• bazy danych sprawdzane przez bank, SKOK lub firmę pożyczkową (np. BIK, BIG InfoMonitor)

Zobacz, które firmy nadal pożyczają pieniądze bez sprawdzania BIK-u »

Warto dodać, że formularz informacyjny co do zasady powinien zostać przekazany konsumentowi przed zawarciem umowy kredytu/pożyczki. Wyjątek od tej reguły jest możliwy tylko wtedy, gdy warunki techniczne związane ze zdalną działalnością kredytową, nie pozwalają na pokazanie konsumentowi formularza przed zawarciem umowy. Taka sytuacja w praktyce ma miejsce podczas udzielania kredytów/pożyczek za pośrednictwem telefonu.
Okres ważności formularza informacyjnego jest kolejną ważną kwestią. Na końcu każdego formularza bank, SKOK lub firma pożyczkowa musi zadeklarować, jak długo podane informacje będą jeszcze aktualne. Minimalny okres ważności formularza informacyjnego to 1 dzień. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zaleca jednak, aby ten okres wynosił przynajmniej 3 dni.

Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »

Umowa kredytu konsumenckiego też musi zawierać odpowiednie informacje
Warto wiedzieć, że zamieszczenie wymaganych ustawowo informacji w formularzu, nie wyczerpuje obowiązków banku, SKOK-u lub firmy pożyczkowej przy pożyczaniu pieniędzy konsumentom. Ustawa o kredycie konsumenckim przewiduje również konieczność zamieszczenia pewnych informacji w umowie kredytowej/pożyczkowej. Te wymagane informacje, co do zasady są takie same jak w przypadku formularza informacyjnego (patrz powyższa lista).
Brak odpowiednich danych w formularzu informacyjnym, może narazić pożyczkodawcę lub kredytodawcę na sankcje ze strony UOKiK-u. Pominięcie obowiązkowych elementów umowy kredytowej lub pożyczkowej, wywołuje dodatkowe konsekwencje. Artykuł 53 ustęp 2 ustawy o kredycie konsumenckim wskazuje, że brak wymaganych informacji w umowie, będzie skutkował wydłużeniem okresu odstąpienia. W opisywanej sytuacji, standardowy termin na odstąpienie od umowy (14 dni), jest naliczany dopiero od dnia, w którym pożyczkodawca/kredytodawca przekazał klientowi wszystkie wymagane informacje. Tak więc niedbałość banku, SKOK-u lub firmy pożyczkowej może skutkować możliwością odstąpienia od umowy przez klienta np. po roku od jej podpisania.