Nowa ustawa - pożyczki będą tańsze

Pod koniec sierpnia 2015 roku, Prezydent RP podpisał nowelizację ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Wspomniana nowelizacja wprowadza m.in. ważne zmiany, które dotyczą rynku pożyczek pozabankowych. Firmy oferujące „chwilówki” oraz dłuższe pożyczki, będą musiały pogodzić się z limitem kosztów. Nowe przepisy wprowadzają również inne wymagania dla pożyczkodawców (np. dotyczące formy prawnej spółek). Z punktu widzenia klientów firm pożyczkowych, wprowadzane zmiany z pewnością są pozytywne …

Firmy pozabankowe mają pół roku na obniżenie kosztów pożyczek
Ustawa wprowadzająca zmiany w zasadach działania firm pożyczkowych, została opublikowana 10 września 2015 r. Większość jej zapisów wejdzie w życie 11 października 2015 r. Tak krótki termin wprowadzenia zmian nie będzie jednak dotyczył ograniczeń związanych z kosztami pożyczek. Przepisy regulujące tę kwestię zaczną obowiązywać po sześciu miesiącach. Półroczny okres przejściowy jest koniecznością, ponieważ limity kosztów zmuszą część pożyczkodawców do zmiany oferty, zaostrzenia kryteriów oceny klienta lub wycofania się z rynku.
Dla wielu firm udzielających pożyczek, sporym problemem może być planowane ograniczenie kosztów pozaodsetkowych (np. prowizji oraz dodatkowych opłat). Warto pamiętać, że to właśnie prowizje oraz opłaty, a nie odsetki zapewniają firmom pożyczkowym zdecydowaną większość zysków. Zgodnie z nowymi przepisami, poniższy wzór matematyczny określi maksymalną wysokość kosztów innych niż odsetki.

MPKK ≤ (K × 25%) + (K x (n/R) x 30%)

Oznaczenia: 
MPKK – maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów pożyczki
K – całkowita kwota pożyczki
n – okres spłaty wyrażony w dniach
R – liczba dni w roku

Jak widać, maksymalny poziom kosztów pozaodsetkowych będzie sumą 25% wartości pożyczki oraz dodatkowego czynnika (30% wartości pożyczki), obliczanego w proporcji do okresu spłaty. Dla rocznej pożyczki limit kosztów pozaodsetkowych wyniesie 55% wypłacanej kwoty. W przypadku pożyczki półrocznej analogiczne ograniczenie to 40% (25% + (183 dni/365 dni) x 30%). Jeżeli weźmiemy pod uwagę chwilówkę na 30 dni, to okaże się, że limit kosztów pozaodsetkowych wynosi 27,47% pożyczonej kwoty. Poniższa tabela przedstawia wysokość ograniczeń kosztowych na przykładzie konkretnych pożyczek.

Warto zwrócić uwagę, że nowa ustawa wprowadza dodatkowe ograniczenie kosztowe. Maksymalny poziom kosztów pozaodsetkowych nie będzie mógł być wyższy od 100% pożyczonej kwoty (niezależnie od długości okresu spłaty). Koszty przekraczające ten limit, po prostu nie będą należały się firmie pożyczkowej. Pożyczkodawca nie będzie mógł również pobrać kosztów pozaodsetkowych wyższych od limitu wyznaczonego przez powyższy wzór. Dla pożyczkowych odsetek nadal będzie obowiązywało dotychczasowe ograniczenie z ustawy kodeks cywilny (maksymalne odsetki w skali roku to 400% stopy lombardowej NBP).
Spore znaczenie ma fakt, że limit kosztów pozaodsetkowych dotyczy także kwot pobieranych za przedłużenie terminu spłaty przez pierwsze 120 dni. Taka regulacja powinna ograniczyć zyski związane z „rolowaniem” pożyczek. Nowy limit wynoszący 600% stopy referencyjnej NBP (obecnie: 600% x 2,50%) będzie też dotyczył opłat i odsetek naliczanych za zaległość w spłacie. Ubocznym skutkiem wprowadzonych ograniczeń kosztowych może być jednak zakończenie promocji. Niewykluczone, że za sześć miesięcy z oferty rynkowej znikną darmowe „chwilówki” dla nowych klientów.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
Mniejsze spółki będą musiały wycofać się z rynku lub wnieść kapitał
Przed wejściem w życie nowych przepisów, pożyczkodawcy będą musieli dostosować nie tylko swoje cenniki. Ustawa, którą niedawno podpisał Prezydent wprowadza również wymagania dotyczące formy prawnej firm pożyczkowych. Za siedem miesięcy w sektorze pozabankowym środki będą mogły pożyczać tylko przedsiębiorstwa działające jako spółki akcyjne albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Dodatkowo każdy pożyczkodawca będzie musiał posiadać przynajmniej 200 000 zł kapitału własnego. Te środki nie powinny pochodzić z kredytu, pożyczki, emisji obligacji lub nieudokumentowanych źródeł. Dla liderów rynku pożyczkowego takich jak np. Wonga lub Vivus, nowe wymagania nie będą stanowiły problemu. Mniej znane firmy pożyczkowe staną jednak przed poważnym dylematem. Część z nich za sześć - siedem miesięcy może po prostu zakończyć działalność. Taka zmiana będzie skutkowała profesjonalizacją rynku pożyczkowego i dalszym wzrostem znaczenia firm, które już teraz mają najwięcej klientów.