Ustawa o pożyczkach weszła w życie, a chwilówki... podrożały!

Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym, która reguluje m.in. zasady udzielania pożyczek pozabankowych, weszła w życie już 11 października 2015 r. Mimo tego, na najważniejsze zmiany musieliśmy poczekać do 11 marca 2016 r. Stało się tak, ponieważ ustawodawca dał firmom pożyczkowym sześć miesięcy na dostosowanie się do nowych przepisów. Po sprawdzeniu rynku okazuje się, że pożyczkodawcy różnie zareagowali na zmiany prawne. Kilka firm w ogóle zawiesiło swoją działalność. Większość pożyczkodawców poradziła sobie jednak z nowymi regulacjami. Właściciele firm pożyczkowych wymyślili rozwiązania, które rekompensują im wprowadzony limit kosztów.

Bazowy koszt pożyczek często wzrósł i zmieniły się zasady przedłużania …
Warto przypomnieć, że od 11 marca 2016 r. obowiązują dwie bardzo ważne zmiany dotyczące pożyczkodawców. Takie firmy obecnie mogą działać jako spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym wprowadziła również wymóg, zgodnie z którym kapitał własny pożyczkodawców musi wynosić przynajmniej 200 000 zł. Te środki nie mogą pochodzić z kredytu lub emisji obligacji.
Dla klientów firm pożyczkowych, ważniejsza jest druga zmiana, która obowiązuje od 11 marca 2016 r. Mowa o maksymalnym limicie pozaodsetkowych kosztów pożyczek. Obecnie takie koszty nie mogą przekraczać pożyczonej kwoty (niezależnie od okresu spłaty) i wartości ustalonej według poniższego wzoru.

MPKK ≤ (K × 25%) + (K x (n/R) x 30%)
Symbole:
MPKK – maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów pożyczki (np. początkowej prowizji i opłat za przedłużenia)
K – całkowita kwota pożyczki
n – okres spłaty wyrażony w dniach
R – liczba dni w roku

Uwaga: dodatkowo oprocentowanie pożyczki nie może być wyższe niż 200% odsetek ustawowych (obecny limit: 200% x 5,00% = 10,00% w skali roku). Odsetki ustawowe od 1 stycznia 2016 r. są równe stopie referencyjnej NBP (obecnie: 1,50%) powiększonej o 3,50 punktu procentowego. Odsetki i opłaty za opóźnienie nie mogą przekraczać 200% stopy referencyjnej NBP powiększonej o 5,50 punktu procentowego (obecnie: 200% x (1,50% + 5,50 p.p.) = 14,00% w skali roku).
Powyższy limit dotyczy wszystkich kosztów pozaodsetkowych (MPKK), które są naliczane przez pierwsze 120 dni od udzielenia pożyczki. Opisywane rozwiązanie znacząco ogranicza możliwość pobierania wysokich opłat za kolejne przedłużenia pożyczki. To właśnie ograniczenie kosztów przedłużeń stała się głównym problemem dla pożyczkodawców. Co ciekawe, z rynku nie zniknęły darmowe „chwilówki” o największej wartości (patrz powyższa tabela). Wielu pożyczkodawców wprowadziło jednak zmianę polegającą na podwyższeniu bazowej opłaty za pożyczkę (bez przedłużeń). Takie rozwiązanie zastosowały między innymi następujące firmy/marki pożyczkowe: Vivus, Extraportfel, Pandamoney, VIA SMS, Minicredit, Kredito24 oraz Pożyczkomat (patrz powyższa tabela).
Ważne zmiany dotyczą również kwestii przedłużeń. Niektóre firmy pożyczkowe, nie podają już kosztów wydłużenia terminu spłaty. To oznacza, że spłata po pierwotnym terminie jest niemożliwa albo wymaga indywidualnych ustaleń. Ciekawsze rozwiązanie polega na udzieleniu pożyczki refinansującej przez powiązaną firmę. Taka wtórna pożyczka nie podlega limitom ustalonym przez ustawę nadzorze nad rynkiem finansowym. System pożyczek refinansujących stosuje między innymi ExtraPortfel oraz LendOn.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
Po przeanalizowaniu skutków wprowadzenia limitu kosztowego okazuje się, że są one niezbyt korzystne dla klientów. Faktyczne koszty zmian ponoszą osoby nieprzedłużające swoich pożyczek. O pewnych korzyściach mogą mówić tylko klienci, którzy wcześniej wydawali sporo pieniędzy na przedłużenia.

Pożyczka będzie zupełnie darmowa jeśli koszty przekroczyły ustawowy limit
W ramach uzupełnienia warto nadmienić, że limit obowiązujący od 11 marca 2016 r. dotyczy również pożyczek o większej wartości (np. 5000 zł na 18 miesięcy). Na rynku takich produktów finansowych, skutki wprowadzenia limitu kosztowego są mniej widoczne.
Niezależnie od terminu spłaty pożyczki oraz pozostałych warunków, klient powinien skorzystać z uprawnienia, które zapewniają mu obowiązujące przepisy. Jeżeli okaże się, że pozaodsetkowy koszt pożyczki lub koszt naliczony za opóźnienie przekroczył ustawowy limit, to pożyczkobiorca może zwrócić pieniądze, nie ponosząc przy tym żadnych kosztów. Taka sankcja ma skłaniać firmy pożyczkowe do przestrzegania ograniczeń związanych z kosztami.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »