Co to jest remont i jak się do niego zabrać?

Zgodnie z definicj z prawa budowlanego remont to „wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym”. Definicja ta ma znaczenie ze względu na postanowienia prawa budowlanego wskazujące, że jeżeli roboty budowlane zakwalifikujemy jako remont to wówczas jesteśmy zwolnieni z obowiązku uzyskania na nie pozwolenia na budowę”. Jednocześnie przewidziany jest inny obowiązek związany z przeprowadzeniem remontu polegający na jego zgłoszeniu staroście przed planowanym terminem rozpoczęcia robót. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia, a także dołączyć wymagane szkice, rysunki. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia starosta nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

W ustawowej definicji remontu pojawia się pojęcie „bieżącej konserwacji”, które oznacza, jak się przyjmuje w praktyce, prace mające na celu odświeżenie mieszkania i opóźniające jego zużycie (np. malowanie ścian, wymiana podłogi). Prace takie nie wymagają żadnych formalności. Różnicę w pojęciach „remont” oraz „bieżąca konserwacja” można wyjaśnić na przykładzie wymiany okien.

Zwykła wymiana starych okien na nowe to bieżąca konserwacja mająca na celu odświeżenie mieszkania i nie wymaga żadnych formalności. Natomiast jeśli wraz z wymianą okien zmienimy ich wielkość poprzez powiększenie otworów w murach nasze prace zostaną uznane za remontem, który należy zgłosić w starostwie.

Natomiast do dokonania przebudowy wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Ma ona miejsce wtedy, gdy w wyniku robót budowlanych następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych danego obiektu. Różnicę między remontem a przebudową widać na przykładzie zmiany instalacji centralnego ogrzewania. Jeżeli wymienimy istniejącą już starą instalację na nową o takiej samej konstrukcji – jest to klasyczny remont, jednak gdy zmieniamy rodzaj ogrzewanie to wówczas następuje kwalifikacja jako przebudowa (jako zmiana parametrów technicznych). Natomiast przykładem przebudowy wraz ze zmianą parametrów użytkowych może być także przekształcenie zabudowy balkonu z powiększeniem powierzchni.

Potoczne pojęcie remontu jest więc znacznie szersze niż jego definicja na gruncie prawa budowlanego, dlatego jeżeli nie jesteśmy pewni, jak zakwalifikować zamierzone przez nas przedsięwzięcie wtedy lepiej zapytać o kwalifikację we właściwym urzędzie. Pozwoli to uniknąć kar administracyjnych z tytułu samowoli budowlanej. Remont bez zgłoszenia jest bowiem samowolą budowlaną, a wtedy nadzór budowlany może nakazać wstrzymać prace, oraz doprowadzić budynek do poprzedniego stanu, a wreszcie nałożyć karę grzywny.

W zakresie podatkowym podstawowa różnica między nakładami na remont a nakładami na ulepszenie środków trwałych polega na tym, że pierwsze z nich zmierzają do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środków trwałych a drugie do podjęcia, czy rozszerzenia działalności w drodze przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, co powoduje istotną zmianę cech użytkowych. Nie można przy tym uznać, że każda wymiana zużytych elementów środka trwałego na nowe z zastosowaniem nowocześniejszych materiałów jest ulepszeniem. Przy ocenie wydatków – czy są to wydatki na remont czy też nie– należy brać pod uwagę postęp techniczny wpływający na sposób                          i środki realizowania robót.

Jeśli podatnik prowadziłby prace, które miałyby charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie pierwotną wartość środków trwałych (np. budynków), to należałoby poniesione wydatki zakwalifikować do prac remontowych. Wydatki ponoszone na remont środka trwałego wprowadzonego do ewidencji środków trwałych zaliczane są zaś do kosztów uzyskania przychodów (pośrednio związanych z przychodami).