Poznaj swoje prawa:
Fiskus może odroczyć, a nawet umorzyć Twój podatek. Sprawdź jak!

Fiskus stara si sprawnie i skutecznie dochodzić swoich roszczeń od podatników. Warto jednak wiedzieć, że w pewnych sytuacjach możliwe jest: przesunięcie terminu spłaty podatku, obniżenie lub całkowite umorzenie takiego zobowiązania albo podzielenie długu podatkowego na raty. Podatnik potrzebujący wspomnianych preferencji, musi najpierw złożyć odpowiedni wniosek do urzędu skarbowego. W przypadkach określonych przez przepisy, wymagane jest także uiszczenie tzw. opłaty prolongacyjnej. W naszym kolejnym artykule z cyklu „Poznaj swoje prawa” tłumaczymy, kiedy podatnik powinien wnioskować o zastosowanie preferencyjnych zasad płatności. Warto wiedzieć, że możliwość odroczenia lub umorzenia, dotyczy również składek pobieranych przez ZUS.

Ulga w spłacie tylko wyjątkowo może zostać udzielona z urzędu
Informacje na temat zasad odraczania i umarzania podatków, znajdziemy w ustawie ordynacja podatkowa. Wspomniany akt prawny określa nie tylko reguły naliczania i płatności takich ogólnopolskich podatków jak np. PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), CIT (podatek dochodowy od osób prawnych), VAT/PTU (podatek od towarów i usług) oraz podatek od spadków i darowizn. Przepisy ordynacji podatkowej dotyczą również danin naliczanych przez samorządy (np. podatku od nieruchomości).

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
Zasady preferencyjnej spłaty, określa artykuł 67a ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, organ podatkowy na wniosek podatnika może:

• przesunąć termin płatności podatku
• rozłożyć podatek na raty
• przesunąć lub rozłożyć na raty zapłatę podatku wraz z odsetkami za zwłokę
• przesunąć lub rozłożyć na raty odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek
• umorzyć (w całości lub w części) zobowiązanie podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną

Zgoda fiskusa na jedno z powyższych rozwiązań, ma charakter czysto uznaniowy. Przepisy wskazują, że wyjątkowe zasady płatności powinny być zastosowane, jeżeli przemawia za tym ważny interes podatnika (np. groźba upadłości) lub interes publiczny. W zależności od preferowanego wariantu ulgi płatniczej, podatnik powinien wypełnić odpowiedni wniosek (RAT-Z - rozłożenie podatku na raty, TER-Z - odroczenie podatku, UZ-M - umorzenie podatku).
Tylko jedna forma ulgi w spłacie (umorzenie zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej), może być stosowana z urzędu. Taka możliwość występuje wtedy, gdy został spełniony przynajmniej jeden z poniższych warunków:

• istnieje uzasadnione przypuszczenie, że koszty egzekucji podatku będą wyższe od uzyskanej kwoty
• kwota zaległego podatku nie przekracza 500% kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym (limit we wrześniu 2016 r. = 500% x 11,60 zł = 58,00 zł)
• umorzono lub zakończono postępowanie likwidacyjne/upadłościowe, a kwota zaległości podatkowej nie została wyegzekwowana
• sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości podatnika, a kwota zaległości podatkowej nie została wyegzekwowana
• podatnik zmarł i nie pozostawił majątku albo pozostawił tylko ruchomości niepodlegające egzekucji lub przedmioty codziennego użytku o wartości nieprzekraczającej 5000 zł, a zaległych podatków nie można egzekwować od spadkobierców

Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »

W kontekście ostatniego podpunktu warto nadmienić, że odrzucenie spadku jest dla rodziny możliwością uniknięcia odpowiedzialności za podatkowe długi zmarłego.
Dowiedz się więcej o podziale majątku zmarłej osoby i przejmowaniu jej długów »

Koszt wydłużenia spłaty podatku to połowa odsetek za zwłokę
Jeżeli urząd skarbowy zgodzi się na inną formę ulgi dla podatnika niż umorzenie, to wnioskodawca będzie musiał wnieść specjalną opłatę prolongacyjną jako wynagrodzenie dla fiskusa. Na szczęście, opłata prolongacyjna obecnie nie jest bardzo wysoka. Jej poziom określa się jako 50% podatkowych odsetek za zwłokę (50% x 8,00% rocznie od podatku lub zaległości podatkowej we wrześniu 2016 r.). Opłata prolongacyjna nie jest pobierana w przypadku podatków lokalnych. Wyjątek dotyczy tylko sytuacji, w której samorząd wprowadził opłatę prolongacyjną (do 50% podatkowych odsetek za zwłokę), poprzez własną uchwałę. Na zwolnienie z opłaty prolongacyjnej mogą liczyć podatnicy, którzy ucierpieli na wskutek klęski żywiołowej albo wypadku losowego (np. ciężkiej choroby).

Umorzenie lub odroczenie składek ZUS działa na innych zasadach
Osoby samodzielnie płacące składki do ZUS (czyli posiadające status płatnika), powinny wiedzieć, że możliwe jest odroczenie lub rozłożenie na raty tych zobowiązań. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przewiduje również możliwość umorzenia zaległych składek. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że taka opcja jest stosowana głównie w przypadku zupełnej nieściągalności zaległych kwot. Przedsiębiorcy opłacający składki tylko za siebie, dodatkowo mogą liczyć na umorzenie zaległości w obliczu trudnej sytuacji finansowej lub rodzinnej. Z praktyki ZUS-u wynika, że przykładem takiej sytuacji może być na przykład przewlekła choroba przedsiębiorcy lub członka rodziny (skutkująca niemożliwością prowadzenia firmy).

Konta oszczędnośœciowe z 18 banków. Porównaj oferty »
Warto nadmienić, że nie wszystkie rodzaje składek wpłacanych do ZUS-u, mogą podlegać umorzeniu. Zgodnie z aktualnymi zasadami, osoba prowadząca firmę, nie może zostać zwolniona z obowiązku zapłacenia składki finansowanej przez pracownika (tzn. składki emerytalnej, rentowej, chorobowej i zdrowotnej). Takie rozwiązanie zapobiega sytuacji, w której składki będące faktycznym obciążeniem dla zatrudnionej osoby, ostatecznie nie trafią do ZUS-u.