Czasem po śmierci męża lub żony, żyjący współmałżonek może przejąć świadczenie wypłacane przez ZUS. Jakie ograniczenia dotyczą takiego przejmowania rent i emerytur?
W wielu przypadkach, małżonek otrzymuje znacznie wyższą emeryturę. Taka sytuacja częściej dotyczy mężczyzn. Panowie z reguły posiadają większe zarobki oraz więcej udokumentowanych lat pracy. Te czynniki dodatnio wpływają na wysokość emerytury. W związku z powyższym, warto wiedzieć, że wdowa może wnioskować o przyznanie świadczenia po zmarłym małżonku. Identyczne uprawnienia posiada również wdowiec. Taka „przeniesiona” emerytura lub renta, będzie nieco mniejsza niż pierwotne świadczenie. Mimo tego, może się okazać, że pobieranie emerytury po zmarłym współmałżonku jest opłacalne. Z myślą o wdowach i wdowcach, w kolejnym artykule z cyklu „Poznaj swoje prawa”, zaprezentowaliśmy zasady przejmowania emerytury po zmarłym mężu lub zmarłej żonie. Nasz poradnik wyjaśnia również, w jakich sytuacjach prawo do takiego przeniesienia świadczeń z ZUS-u, przysługuje żonie lub mężowi po rozwodzie.
60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
Po ukończeniu 50 lat prawo do renty rodzinnej jest nabywane automatycznie
Na wstępie warto nadmienić, że zasady przejmowania świadczeń z ZUS-u po zmarłych członkach rodziny, są uregulowane przez ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Wspomniany akt prawny wprowadza zasadę, zgodnie z którą przejęte świadczenie zawsze będzie wypłacane pod nazwą renty rodzinnej. Takie nazewnictwo obowiązuje nawet wtedy, gdy zmarły wcześniej pobierał emeryturę, a nie rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Sprawdź, w jakich okolicznościach dzieci otrzymają rentę rodzinną »
W ramach renty rodzinnej, współmałżonek może przejąć następujące świadczenia pobierane przez zmarłego: emeryturę (w tym również pomostową), zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub rentę z tytułu niezdolności do pracy. Prawo do otrzymania świadczenia po zmarłym mężu lub zmarłej żonie przysługuje również wtedy, gdy ta nieżyjąca osoba w chwili śmierci jedynie spełniała kryteria przyznania emerytury, emerytury pomostowej lub renty z tytułu niezdolności do pracy. W przypadku renty przyjmuje się, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy.
Warto wiedzieć, że ustawodawca wprowadził pewne ograniczenia w przejmowaniu świadczeń z ZUS-u po współmałżonku. Taki transfer świadczeń będzie możliwy, jeżeli został spełniony przynajmniej jeden z poniższych warunków:
1. współmałżonek w chwili śmierci męża lub żony ukończył 50 lat
2. osoba wnioskująca o rentę rodzinną jest niezdolna do pracy
3. wdowiec/wdowa wychowuje jedno z dzieci/wnuków/członków rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym (uwaga: Takie osoby pozostające pod opieką wdowy lub wdowca muszą mieć do 16 lat albo do 18 lat – w przypadku dalszej nauki. Limit wieku nie obowiązuje jeśli osoby objęte opieką, są całkowicie niezdolne do pracy.)
Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »
Warto nadmienić, że wdowie/wdowcowi późniejsza renta rodzinna przysługuje wtedy, gdy taka osoba spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nieprzekraczającym 5 lat od daty śmierci współmałżonka/końca opieki na osobami wskazanymi w punkcie numer 3. Jeżeli małżonkowie posiadali rozdzielność majątkową (tzw. intercyzę), to prawo do świadczenia z ZUS-u po jednym z nich (w ramach renty rodzinnej) przysługuje tylko wtedy, gdy żyjący partner wcześniej miał orzeczone prawo do alimentów wypłacanych przez współmałżonka. W takiej sytuacji, wymagane jest również spełnienie jednego z powyższych warunków (np. dotyczącego wieku lub niezdolności do pracy).
Przeczytaj, w jakich okolicznościach przyznawane są alimenty »
Osoby niespełniające warunków do trwałego przejęcia renty lub emerytury po mężu/żonie (np. ze względu na zbyt niski wiek), mogą wnioskować o okresową rentę rodzinną ze względu na brak dochodu. W takiej sytuacji, okresowa renta będzie przyznana na 1 rok od śmierci męża/żony albo do momentu zakończenia szkolenia zawodowego (nie dłużej jednak niż na 2 lata od śmierci współmałżonka).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, świadczenie przejmowane po żonie lub mężu w ramach renty rodzinnej, podlega niewielkiemu zmniejszeniu. Osoba uprawniona do renty rodzinnej, otrzyma 85% świadczenia przysługującego zmarłemu. Jeżeli takie uprawnienie dotyczy dwóch albo przynajmniej trzech osób, to wspomniany przelicznik wynosi odpowiednio 90% i 95% (pierwotnego świadczenia). Wszystkim członkom rodziny zmarłego przysługuje jedna renta, która w razie potrzeby jest dzielona na równe części.
60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
W pewnych okolicznościach rozwódka też może przejąć świadczenie z ZUS …
Warto nadmienić, że była żona czasem też posiada prawo do przejęcia emerytury lub renty z ZUS. Podobne uprawnienie może mieć również były mąż. Przepisy dopuszczają takie przeniesienie świadczenia, jeżeli rozwiedziony małżonek lub małżonek pozostający w separacji (na dzień śmierci emeryta/rencisty), spełnia warunki przewidziane dla wdowy/wdowca i dodatkowo posiada wcześniej ustalone prawo do alimentów ze strony zmarłego. Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 maja 2014 r. (sygn. akt SK 61/13), Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może uzależniać prawa rozwiedzionego małżonka do renty rodzinnej od tego, czy alimenty zostały ustalone na mocy wyroku sądu albo ugody.
Zobacz, kiedy rozwiedziona małżonka ma prawo do alimentów »
Komentarze
Właściciel serwisu eBroker.pl - Rankomat.pl nie weryfikuje opinii, recenzji czy ocen użytkowników zamieszczanych za pośrednictwem systemu Disqus, zarówno w zakresie ich rzetelności, jak i wiarygodności. Nie możemy potwierdzić, czy użytkownicy faktycznie korzystali z produktów i usług banków, firm pożyczkowych i Towarzystw Ubezpieczeniowych (TU) (za pośrednictwem portali należących do rankomat.pl lub bezpośrednio na stronie instytucji), których dotyczy opinia.
Jednocześnie informujemy, że w Serwisie publikowane są zarówno pozytywne, jak i negatywne komentarze.