Komornik zabierze rentę lub emeryturę?

Nie kady dłużnik posiada dochody z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Emeryci oraz renciści również stanowią sporą grupę wśród zadłużonych i niewypłacalnych Polaków. Osoby pobierające emeryturę lub rentę nie unikną egzekucji komorniczej. Ich comiesięczne świadczenia będą pomniejszane na podstawie szczególnych przepisów. Emeryci i renciści zwykle mogą zachować większą część dochodów, niż osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Problem polega na tym, że część emerytur oraz rent nawet bez potrącenia jest bardzo niska.

Zajęcie komornicze zwykle nie przekracza 25% emerytury i renty
Kodeks postępowania cywilnego nie określa szczegółowych zasad zajmowania niewypłaconych emerytur i rent przez komornika. Odpowiednich przepisów trzeba szukać w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wspomniany akt prawny ustala między innymi maksymalne limity zajęć komorniczych w przypadku niewypłaconych rent i emerytur. Kwoty pobierane na poczet długów nie mogą być większe od:

• 60% renty i emerytury przy egzekucji zaległych alimentów
• 50% renty i emerytury jeśli zadłużenie dotyczy odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo - leczniczych oraz zakładach pielęgnacyjno - opiekuńczych
• 25% renty i emerytury przy egzekucji pozostałych świadczeń (np. niespłacanych kredytów)

Warto wiedzieć, że wysokość potrąceń ustala się z uwzględnieniem kwoty brutto (tzn. takiej, która zawiera również składkę zdrowotną oraz zaliczkę na podatek PIT). Same potrącenia pomniejszają jednak kwotę netto („na rękę”). W przypadku rent oraz emerytur, rozliczaniem potrąceń zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość kwot zabieranych przez komornika będzie taka sama niezależnie od sposobu wypłacania emerytury lub renty (odbiór u listonosza/przelew na konto bankowe).
Jeśli jednej emerytury albo renty dotyczy kilka tytułów egzekucyjnych (np. związanych z dwoma kredytami), to analogiczne limity zajęć wynoszą:

• 65% emerytury lub renty w przypadku egzekwowania odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo - leczniczych oraz zakładach pielęgnacyjno - opiekuńczych
• 60% emerytury lub renty jeśli egzekucji w ramach jednego z tytułów podlegają zaległe alimenty
• 50% emerytury lub renty, gdy egzekucja dotyczy m.in. nienależnie pobranych rent oraz emerytur
• 25% emerytury lub renty, gdy egzekucja dotyczy pozostałych długów (np. wynikających z kredytów i pożyczek)

Jak widać, podstawowy poziom zajęcia (25%), w przypadku emerytur i rent jest dwa razy niższy od analogicznej stawki, która dotyczy osób pracujących w ramach etatu (50%). Niestety emerytury oraz renty zwykle są znacznie mniejsze od wynagrodzeń pracowników etatowych, a suma wyłączona z egzekucji obecnie nie przekracza 530 zł.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »

Kwota zwolniona od egzekucji to dodatkowe ograniczenie …
Kwota niepodlegająca egzekucji jest dodatkowym rozwiązaniem, które ogranicza poziom zajęć komorniczych. Trzeba wiedzieć, że pewna część niewypłaconego świadczenia bezwzględnie musi być pozostawiona do dyspozycji emeryta lub rencisty. Kwota wyłączona z egzekucji stanowi 20%, 50% lub 60% minimalnego świadczenia brutto (patrz poniższa tabela).
Najwyższy poziom kwoty wolnej od zajęcia przez komornika (60% minimalnego świadczenia) dotyczy m.in. egzekucji nienależnych rent i emerytur. Komornik może pozostawić jedynie 20% najniższej renty lub emerytury, jeżeli egzekucja dotyczy odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo - leczniczych oraz zakładach pielęgnacyjno - opiekuńczych. Zwykle obowiązuje limit wolny od zajęć w wysokości 50% minimalnego świadczenia. Wysokość kwoty niepodlegającej egzekucji rośnie wraz z okresową podwyżką najniższej emerytury i renty. Przykładowo, od 1 marca 2015 r. do 1 marca 2016 r. osoba pobierająca emeryturę, po zajęciach komorniczych musi otrzymać z ZUS-u przynajmniej 440,23 zł (przy kwocie wolnej od zajęcia na poziomie 50% minimalnej emerytury).
Warto pamiętać, że suma wolna od zajęć jest tylko dodatkowym ograniczeniem. Stawki podane w tabeli, są szczególnie ważne dla osób otrzymujących niskie świadczenia z ZUS-u. W pierwszej kolejności zawsze obowiązują limity zajęć komorniczych, które zostały wymienione powyżej (25%, 50%, 60%, 65%). Wbrew temu, co czasem można przeczytać w Internecie, emerytura lub renta przed obliczeniem zajęcia nie jest pomniejszana o kwotę wolną od egzekucji. Dlatego osoba otrzymująca 1400 zł brutto emerytury (1162 zł „na rekę”), odda komornikowi 350 zł (25% x 1400 zł) z tytułu zaległego kredytu. Kwota, którą po wykonaniu potrąceń dysponuje ten emeryt (812,00 zł), jest większa od wyznaczonego minimum (440,23 zł).

Zgodnie z prawem komornik musi pozostawić cały zasiłek …
Ze względu na niski poziom dochodu, część emerytów pobiera świadczenia wypłacane przez pomoc społeczną. Dlatego warto wspomnieć, że zasiłki dla ubogich osób są zwolnione z zajęć komorniczych. Ta sama zasada dotyczy również świadczeń alimentacyjnych, świadczeń rodzinnych, dodatków rodzinnych, pielęgnacyjnych i porodowych oraz pomocy dla sierot zupełnych. Wszystkie wymienione świadczenia nie podlegają zajęciu od 31 marca 2010 r. Wtedy weszły w życie odpowiednie zmiany kodeksu postępowania cywilnego. Jeśli komornik nie respektuje obowiązującego prawa, to trzeba złożyć skargę na jego czynności do odpowiedniego sądu rejonowego. Dowiedz się jak złożyć skargę na komornika »