Poznaj swoje prawa:
Odszkodowanie? Sprawdź jak możesz dostać więcej!

Wiedza Polakw na temat prawa cywilnego, nadal jest stosunkowo skąpa. Dlatego wiele osób kojarzy odszkodowania głównie z wypadkami drogowymi. Tymczasem na rekompensatę można liczyć w wielu sytuacjach. Przykładem jest zalanie mieszkania przez sąsiada lub poważne zderzenie, które na stoku spowodował inny narciarz. Poszkodowana osoba może wziąć pod uwagę również wartość utraconych korzyści (np. obniżkę dochodów związaną z rehabilitacją lub utratą narzędzia pracy). W uprzywilejowanej sytuacji znajdują się ofiary wypadków, które poniosły szkody osobowe oraz ich spadkobiercy. Rekompensatę za takie szkody, można otrzymać z kilku źródeł (np. polisy OC kierowcy oraz własnego ubezpieczenia NNW). W razie kłopotów z wyegzekwowaniem odszkodowania, można wykorzystać drogę sądową lub pomoc wyspecjalizowanych instytucji (np. Rzecznika Ubezpieczonych). To nie jedyna informacja, którą powinni znać poszkodowani internauci. W kolejnym artykule z naszego cyklu „Poznaj swoje prawa”, prezentujemy wskazówki i porady przydatne dla takich osób.
Nie wiesz jak starać się o należne odszkodowanie? Skontaktuj się z ekspertem za darmo »

Uwaga: odpowiedzialność sprawcy nie zależy od jego polisy …
Na wstępie warto podkreślić, że odpowiedzialność sprawcy szkody nie zależy od tego, czy wspomniana osoba wykupiła dobrowolne lub obowiązkowe ubezpieczenie. Artykuł 415 kodeksu cywilnego mówi że, „kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Wykupienie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC), uwalnia sprawcę od finansowych skutków szkody, ale nie anuluje jego prawnej odpowiedzialności. Co więcej, może się okazać, że wartość szkody przekracza zakres ochrony zapewniany przez ubezpieczyciela. W takiej sytuacji, sprawca jest zobowiązany do pokrycia pozostałej części odszkodowania. Specyficzne zasady dotyczą ubezpieczeń obowiązkowych (OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, OC rolników). Poszkodowani przez osobę, która powinna być objęta takim ubezpieczeniem, otrzymają rekompensatę od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. UFG w dalszej kolejności wystąpi do sprawcy wypadku o zwrot poniesionych kosztów (w ramach tzw. regresu). Z koniecznością zwrotu odszkodowania muszą się również liczyć osoby, które prowadząc pojazd mechaniczny nie posiadały uprawnień, zbiegły z miejsca wypadku albo były odurzone (np. alkoholem lub narkotykami).

Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »

W przypadku ubezpieczenia OC kierowców, obowiązują minimalne limity sumy gwarancyjnej, które zostały określone ustawowo. Te kwoty są tak duże, że odszkodowanie będące skutkiem ugody lub wyroku sądowego, rzadko przekracza ich wysokość (1 mln euro dla szkód majątkowych w jednym wypadku, 5 mln euro dla szkód osobowych w jednym wypadku). Zupełnie inna sytuacja dotyczy nieobowiązkowych polis (np. dobrowolnych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej). Trzeba zdawać sobie sprawę, że tylko niewielka część Polaków posiada polisy ubezpieczające ich odpowiedzialność cywilną. Dlatego odszkodowania za „niekomunikacyjne” szkody (np. pogryzienie dziecka przez psa), trzeba zwykle dochodzić bezpośrednio od odpowiedzialnej osoby.
Oblicz składkę OC/AC dla Twojego samochodu »

Ubezpieczenia na życie oraz NNW rządzą się swoimi prawami
W kontekście szkód warto podkreślić, że rekompensata jest możliwa nie tylko od osoby odpowiedzialnej za dane zdarzenie. Poszkodowani, którzy wykupili nieobowiązkowe ubezpieczenie mienia, mogą wnioskować o wypłatę odszkodowania od własnego ubezpieczyciela. Z taką sytuacją często mamy do czynienia w przypadku uszkodzeń samochodu. Osoba posiadająca Autocasco, która nie jest odpowiedzialna za wypadek, może otrzymać odszkodowanie z OC sprawcy lub własnej polisy AC. Ten drugi wariant jest mało korzystny, gdyż skutkuje utratą zniżek za bezszkodowość (tzw. bonusów) i podwyżką składki za Autocasco w najbliższej przyszłości. 

Użycie własnej polisy będzie znacznie lepszym rozwiązaniem, jeżeli sprawca szkody (np. sąsiad, który zalał mieszkanie), nie posiada ubezpieczenia chroniącego jego odpowiedzialność cywilną. W takiej sytuacji może się okazać, że likwidacja szkody przy pomocy własnej polisy jest o wiele mniej kłopotliwa, niż negocjowanie rekompensaty ze sprawcą. Jeżeli żadna ze stron nie posiada ubezpieczenia obejmującego szkody, to negocjacje stają się koniecznością. Ich niepowodzenie zwykle skutkuje złożeniem pozwu do sądu cywilnego. Osoby nieposiadające prawa do świadczenia od ubezpieczyciela, niestety nie mogą skorzystać z pomocy Rzecznika Ubezpieczonych. Wspomniana instytucja pomoże jednak w sporach dotyczących likwidacji szkód przez zakład ubezpieczeniowy. Zobacz jak się zabezpieczyć przed nieszczęśliwymi zdarzeniami »

O możliwości wykorzystania własnej polisy, powinni również pamiętać ubezpieczeni, którzy ponieśli szkodę na osobie (np. zostali poważnie potrąceni przez samochód) i mają prawo do odszkodowania z ubezpieczenia OC sprawcy. W takiej sytuacji, istnieje możliwość kumulacji świadczeń, czyli otrzymania rekompensaty z kilku źródeł. Podobna kumulacja nie jest możliwa w przypadku ubezpieczeń majątkowych (np. polisy Autocasco). Przepisy wskazują bowiem, że świadczenie ubezpieczeniowe nie powinno być wyższe od szkody majątkowej.