Poznaj swoje prawa:
Kiedy możesz oddać sprzedawcy używaną rzecz?

Dziki popularyzacji Internetu, sprzedawanie używanych rzeczy stało się znacznie łatwiejsze. Pomagają w tym między innymi serwisy z ogłoszeniami lokalnymi oraz portale aukcyjne. Poza osobami prywatnymi, sprzedaż używanych rzeczy prowadzą również wyspecjalizowane firmy (np. komisy). Niezależnie od charakteru sprzedaży i wartości używanej rzeczy, strony transakcji powinny wiedzieć o prawach kupującego. Obowiązujące przepisy przyznają szczególne uprawnienia nie tylko osobom nabywającym używaną rzecz od przedsiębiorcy. Transakcja dokonywana przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej (konsumentów), również może zakończyć się zwrotem towaru lub obniżeniem jego ceny. W naszym kolejnym artykule z cyklu „Poznaj swoje prawa” informujemy, jakie są uprawnienia osoby kupującej używaną rzecz od innego konsumenta lub przedsiębiorcy. Taka wiedza przyda się również drugiej stronie transakcji, czyli sprzedającemu.

Okres rękojmi za używaną rzecz nie może być krótszy od 1 roku
Na wstępie warto przypomnieć, że przepisy dotyczące odpowiedzialności za sprzedaną rzecz używaną zależą od tego, jaki status miały strony transakcji. Jeżeli zakup został dokonany przez osobę prywatną w celu bezpośrednio niezwiązanym z jej działalnością zawodowa lub gospodarczą (zakup przez konsumenta), a sprzedawcą jest przedsiębiorcą, to zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego i ustawy o prawach konsumenta z 30 maja 2014 roku. W pozostałych przypadkach, kluczowe są tylko regulacje z kodeksu cywilnego (art. 556 KC - 576 KC).
Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »
Zgodnie ze wspomnianą zasadą, kwestia odpowiedzialności za wady rzeczy sprzedanej przez konsumenta, powinna być rozpatrywana według przepisów kodeksu cywilnego (KC). W myśl kodeksu cywilnego, sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi za wady fizyczne używanej rzeczy ruchomej (np. samochodu lub komputera), jeżeli te wady zostały wykryte przed upływem dwóch pierwszych lat od wydania rzeczy. Strony poprzez porozumienie mogą skrócić ten dwuletni termin co najwyżej do 1 roku. Jeżeli nie poczyniono odpowiednich ustaleń, to przyjmuje się, że dla używanej rzeczy ruchomej obowiązuje dwuletni okres rękojmi. Pięcioletnia rękojmia dotyczy jedynie nieruchomości (zarówno nowych jak i używanych).

Co ważne, sprzedawca nie może się powoływać na upływ jednego z wymienionych terminów (1 rok/2 lata/5 lat), jeżeli wada została przez niego podstępnie zatajona. Z drugiej strony, kupujący nie wykorzysta rękojmi jeśli sprzedawca przed transakcją rzetelnie poinformował o wadach przedmiotu albo wady wynikają z normalnego zużycia tej rzeczy. Warto wiedzieć, że w przypadku gdy kupującym jest konsument, wykrycie wady fizycznej przed upływem roku od wydania rzeczy automatycznie wskazuje, że ta sama wada istniała już w momencie zawierania transakcji.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, rękojmia zapewnia nabywcy możliwość:

1. odstąpienia od umowy (i otrzymania zwrotu zapłaconej kwoty)
2. obniżenia ceny adekwatnie do spadku wartości rzeczy wynikającego z wady
3. wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad
4. naprawy

Dla używanych rzeczy, zwykle możliwe do zastosowania są tylko warianty numer 1, 2 oraz 4. Warto pamiętać, że w przypadku pierwszej wady kupujący musi się zgodzić na ewentualną naprawę zamiast zwrotu pieniędzy lub obniżenia ceny. Naprawa powinna być jednak wykonana niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »

Przy zakupie od przedsiębiorcy obowiązują szczególne zasady …
Zastosowanie przepisów ustawy o prawach konsumenta (oprócz opisanych powyżej zasad rękojmi z kodeksu cywilnego) będzie możliwe, jeżeli używany towar sprzedał przedsiębiorca. Tematykę odpowiedzialności za wady produktu sprzedanego przez przedsiębiorcę w sklepie stacjonarnym, dokładnie opisaliśmy w jednym z naszych poprzednich artykułów (przejdź do artykułu »).
Nasz inny poradnik przedstawia zasady dotyczące zwrotu towarów kupionych przez Internet lub telefon (przejdź dalej »). 

Ogólnie rzecz biorąc, konsument powinien wiedzieć, że zakup towaru przez Internet zapewnia mu możliwość rezygnacji z niewadliwej rzeczy bez podania przyczyny (w ciągu pierwszych 14 dni od dnia następującego po dostawie). Dzięki takiemu rozwiązaniu, ustawodawca chciał skompensować brak możliwości naocznego obejrzenia towaru przy zakupie przez Internet. W przypadku tradycyjnej transakcji, kupujący ma możliwość wcześniejszego zbadania towaru. Dlatego zwrot niewadliwej rzeczy bez podania przyczyny będzie możliwy tylko w przypadku dobrej woli „stacjonarnego” sprzedawcy. Taka firma sprzedająca rzeczy (również używane) w stacjonarnej placówce, nie może się jednak uchylić od odpowiedzialności za ewentualne wady towaru.