Hipoteka przymusowa a Ordynacja Podatkowa

Hipoteka przymusowa jest ustalana bez zgody i wiedzy właściciela nieruchomości, na przykład w drodze decyzji administracyjnej. 

Pojęcie hipoteki i hipoteki przymusowej
W ustawie z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece dokładnie zdefiniowano, czym właściwie jest owa hipoteka. W art. 65 ustawodawca wskazał, że to prawo, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości swoich roszczeń, bez względu na to, czyją stała się ona własnością. Ma pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Hipoteka ustanawiana jest w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »
Natomiast hipoteka przymusowa jest specyficznym rodzajem hipoteki, wskazanym w art. 109 tej samej ustawy. W jej ramach wierzyciel ma tytuł wykonawczy, określony w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym i może na jego podstawie uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika. Jeśli nieruchomość jest własnością Skarbu Państwa, wówczas hipoteka przymusowa może być ustanowiona w przypadkach, jakie przewidują przepisy ustawowe.
Z kolei art. 244 Kodeksu Cywilnego zalicza hipotekę do katalogu zamkniętego ograniczonych praw rzeczowych. Nadaje ona prawo osobom niebędącym właścicielami do rzeczy cudzej. Hipoteka przymusowa jest ustanawiana niezależnie od woli właściciela, a jej podstawą jest tytuł wykonawczy, tzn. tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, np. prawomocny wyrok sądu lub decyzję administracyjną. 

Ordynacja podatkowa o hipotece przymusowej
Jednym z podmiotów, któremu na mocy istniejących przepisów przysługuje uprawnienie do utworzenia hipoteki przymusowej, jest Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego. Art. 34 Ordynacji podatkowej podmiotom tym nadaje uprawnienie do hipoteki na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, a także z tytułu zaległości podatkowych w podatkach stanowiących dochód ww. podmiotów oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości.
Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, przedmiotem hipoteki przymusowej mogą być:

• część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika;
• nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej podatnika i jego małżonka,
• nieruchomość stanowiąca przedmiot współwłasności łącznej wspólników spółki cywilnej lub część ułamkowa nieruchomości stanowiąca udział wspólników spółki cywilnej – z tytułu zaległości podatkowych spółki;
• użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego lub udział w tym prawie;
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub udział w tym prawie;
• wierzytelność zabezpieczona hipoteką;
• statek morski lub statek morski w budowie, wpisane do rejestru okrętowego.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »

Podstawą dokonania wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej jest zasadniczo doręczona właścicielowi nieruchomości decyzja.