Renta dożywotnia a odwrócony kredyt hipoteczny – podobieństwa i różnice

Odwrócona hipoteka jest zabezpieczeniem zarówno w przypadku odwróconego kredytu hipotecznego, jak i renty dożywotniej. Kredytobiorca pozostaje właścicielem nieruchomości do śmierci, a jego spadkobiercy po spłacie kredytu mogą ją odzyskać, a świadczeniobiorca przy rencie dożywotniej oddaje z chwilą podpisania umowy prawo własności do nieruchomości na rzecz wypłacającego rentę. 

Czym jest kredyt hipoteczny odwrócony?
Odwrócona hipoteka to usługa finansowa, która polega na zamianie rzeczowego prawa do nieruchomości na gotówkę, z zachowaniem dla właściciela domu czy mieszkania, prawa do zamieszkiwania w nim do śmierci. W wyniku zaciągnięcia odwróconego kredytu hipotecznego nie ma mowy o natychmiastowej zmianie właściciela nieruchomości. Ustanawiana jest jedynie hipoteka na rzecz banku, który udziela odwróconego kredytu hipotecznego.
W ustawie o odwróconym kredycie hipotecznym z 2014 roku ustawodawca wskazał, że w ramach podpisywanej z kredytobiorcą umowy bank zobowiązuje się do oddania do jego dyspozycji oznaczonej sumy środków pieniężnych, na czas nieoznaczony. Spłata zaciągniętego w ten sposób kredytu hipotecznego następuje dopiero po śmierci kredytobiorcy. Na mocy tej samej umowy kredytobiorca bierze na siebie obowiązek ustanowienia zabezpieczenia spłaty kredytu wraz z należnymi bankowi odsetkami i innymi kosztami, w postaci hipoteki na nieruchomości mieszkalnej.
Co istotne, z odwróconej hipoteki w postaci kredytu mogą skorzystać wyłącznie te osoby fizyczne, które mają:

• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
• prawo do użytkowania wieczystego,
• prawo własności do lokalu.

Dodatkowo kredytobiorcą może być też osoba fizyczna będąca współwłaścicielem nieruchomości lub której przysługuje udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu lub w prawie użytkowania wieczystego.

Płać ratę kredytu niższą nawet o 30%. Porównaj oferty »
Wypłata kredytu odwróconego odbywa się w transzach, np. w miesięcznych odstępach albo jednorazowo. Kredytu hipotecznego odwróconego nie trzeba spłacać, o ile spadkobiercy się na to nie zdecydują. Wówczas bank rozlicza kredyt i przejmuje prawo własności do nieruchomości, przy jednoczesnej wypłacie pozostałych środków z kredytu.

Renta dożywotnia
Hipoteka odwrócona może być świadczona przez podmioty niebędące bankami, ale wyłącznie w modelu sprzedażowym. Mowa tu o rencie dożywotniej, która polega na rzeczywistym przeniesieniu prawa własności do nieruchomości, co odróżnia ją od odwróconego kredytu hipotecznego w sposób znaczący. Osoba korzystająca z renty dożywotniej ma zagwarantowane dożywotnie korzystanie z nieruchomości, choć nie jest już formalnie jej właścicielem.
Prawnie renta dożywotnia uregulowana jest w art. 903 Kodeksu cywilnego, gdzie wskazano, że przez umowę renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku. W art. 908 Kodeksu cywilnego dodano, że umowa o dożywocie polega na zobowiązaniu się danej osoby czy danego podmiotu do zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości.

60 firm pożyczkowych w jednym miejscu. Porównaj oferty »

Podobieństwa i różnice
Zarówno w przypadku odwróconego kredytu hipotecznego, jak i renty dożywotniej, mamy do czynienia z odwróconą hipoteką, ale w pierwszym przypadku nie następuje od razu z chwilą podpisania umowy kredytowej przeniesienie prawa własności do nieruchomości, a w przypadku renty dożywotniej już tak. Podpisując umowę o odwrócony kredyt hipoteczny kredytobiorca i jego spadkobiercy są objęci ochroną prawną. Właściciel nieruchomości z ustanowioną hipoteką odwróconą może zrezygnować z umowy w ciągu 30 dni od jej podpisania, do końca życia pozostaje właścicielem domu czy mieszkania, a po jego śmierci własność nieruchomości nie przechodzi automatycznie na bank - spadkobiercy mogą spłacić kredyt i odzyskać nieruchomość. W rencie dożywotniej nie ma takiej możliwości.